سوالات متداول
پرسش1- بر اساس كدام قانون مسئولیت تطبیق ضوابط استقرار به سازمانهای جهاد كشاورزی و صنعت معدن تجارت واگذار شده است؟
به استناد ماده 188 قانون برنامه پنجم توسعه . بر این مبنا طی ابلاغیه ای از سوی سازمان حفاظت محیط زیست این مسئولیت به سازمانهای مذكور واگذار شدو در حال حاضر تطبیق ضوابط استقرار رده های 1و2و3و4و5 توسط آنها انجام میشود.
متن ماده 188 قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران (1394 ـ 1390)به شرح زیر است:
به منظور تسهیل امر سرمایهگذاری، سازمان حفاظت محیط زیست با همكاری وزارتخانههای صنایع و معادن و جهاد كشاورزی و با هماهنگی معاونت، ضوابط و استانداردهای زیستمحیطی مشخص، شفاف و ثابت را در چهارچوب قوانین برای یك دوره زمانی پنجساله تدوین و جهت درج در كتاب راهنمای سرمایهگذاری موضوع تبصره (3) ماده (7) قانون اجرای سیاستهای كلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی ظرف شش ماه اول برنامه ارائه نماید. كلیه واحدهای تولیدی، صنعتی، عمرانی، خدماتی و زیربنایی موظف به رعایت ضوابط و استانداردهای فوق میباشند.
از سال دوم برنامه هرگونه الزام به اخذ مجوز موردی از دستگاههای متولی به جز صنایع بزرگ موضوع ماده (105) قانون برنامه سوم توسعه، لغو و اعمال سیاستهای مزبور از طریق كنترل اعمال ضوابط انجام میشود.
*پرسش2- پس از ابلاغ ماده 188بررسی و صدور چه مجوزهایی همچنان بر عهده ادارات محیط زیست است؟
1-مجوزهای بهره برداری كلیه رده ها
2-مجوزهای احداث مربوط به رده های 7
3-مجوزهای طرحهای مشمول ارزیابی زیست محیطی
4-مجوزهای توسعه بهره برداری و توسعه احداث( درحالتیكه طرح اولیه به بهره برداری رسیده و واحد، متقاضی افزایش كمی و یا كیفی باشد و در حال فعالیت باشد).
*پرسش 3- بسیاری از واحدهای تولیدی متقاضی مجوز بهره برداری در زمان استعلام از محیط زیست و بازدید كارشناسی،غیرفعال میباشند اما ساخت و ساز كامل انجام شده و موارد زیست محیطی مورد تعهد نیز بطور كامل اجرا شده است.آیا میتوان مجوز موقت صادر نمود؟
در صورتیكه محل اجرای طرح با ضابطه منطبق باشد( و یا واحد مجوز احداث در آن مكان از محیط زیست اخذ نموده باشد) ساخت و ساز كامل و نصب دستگاهها و تجهیزات و اجرای كامل تعهدات زیست محیطی انجام شده باشد، ادارات شهرستان میتوانند (در چهارچوب تفویض اختیار صدور مجوزهای بهره برداری ) نسبت به صدور مجوز موقت سه ماهه اقدام نمایند. بدیهی است در پایان مهلت اعطا شده باید از واحد بازدید و در زمان فعالیت مسایل زیست محیطی كنترل شود و گزارش وضعیت واحد به اداره كل ارسال گردد. در صورتیكه آلودگی و مشكل زیست محیطی مشاهده نشود، مجوز موقت به دایم تبدیل خواهد شد.
*پرسش 4- در مورد واحدهای خدماتی رده1 كه مجاز به استقرار درون شهر و روستا میباشند، نوع كاربری در طرح هادی روستا و یا طرح جامع شهر كه اینگونه واحدها مجاز به استقراردر آن میباشند چیست؟
بر اساس اعلام سازمان متبوع ( مكاتبه مهر ماه 92) ،كاربری میبایست متناسب با نوع فعالیت باشد.همچنین تغییر كاربری میتواند در كمیسیون ماده 5 شهرداری به كاربری متناسب انجام و پس از آن موافقت در كاربری متناسب صادر شود. رعایت سایر بندهای ضابطه الزامی است.
*پرسش5- در زمان درخواست مجوز بهره برداری برای یك واحد كه قبلا مجوز احداث دریافت نموده است و در نزدیك شهر و روستا قرار دارد ،آیا نیاز به استعلام از بنیاد مسكن و یا شهرداری در خصوص موقعیت محل نسبت به طرح هادی روستا و طرح جامع شهر میباشد؟
در صورتیكه مجوز احداث قبلا صادر شده باشدو همچنین محل و عنوان فعالیت واحد تغییر نكرده باشد ، از آنجاییكه متقاضی بر اساس موافقت احداث اولیه، هزینه نموده است دیگر نیازی به انجام استعلام از بنیاد مسكن و شهرداری( و حتی بررسی مطابقت محل با ضوابط استقرار در حال حاضر )وجود ندارد.
*پرسش6- مبنای قانونی ضوابط استقرار صنایع چیست؟
بر اساس تبصره (2) ماده (13) قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا – مصوب1374این ضوابط تدوین و به تصویب هیات محترم وزیران رسیده است. مواد 12 و 13 و 14 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا در خصوص ضوابط استقرار صنایع، به شرح ذیل میباشد:
ماده 12- احداث کارخانجات وکارگاههای جدید و توسعه وتغییر محل و یا خط تولیدکارخانجات وکارگاههای موجودمستلزم رعایت ضوابط ومعیارهای سازمان حفاظت محیط زیست می باشد .
ماده 13- وزارتخانه های صنایع و معادن وفلزات وجهاد کشاورزی هنگام صدور جواز تاسیس رونوشتی از جواز تاسیس مربوط را به سازمان حفاظت محیط زیست ارسال خواهند نمود .
دارندگان جواز تاسیس مذکور مکلفند محل استقرار واحدهای صنعتی و یا تولیدی خود را طبق ضوابط استقرارموضوع ماده 12این قانون تعیین نمایند .
صدورپروانه بهره برداری موکول به تایید محل استقراربا رعایت ضوابط موضوع ماده 12 فوق بر اساس اعلام سازمان حفاظت محیط زیست می باشد.
تبصره 1- احداث نیروگاهها ، پالایشگاهها، کارخانجات پتروشیمی ،کارخانجات صنایع نظامی ،فرودگاهها و ترمینالهای بارگیری موکول به رعایت ضوابط ومعیارهای سازمان حفاظت محیط زیست از لحاظ محل استقرار می باشد.
تبصره 2- ضوابط و معیارهای موضوع مواد 12 و 13 توسط سازمان با مشارکت وزارتخانه های مذکور در این ماده تهیه وبه تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
تبصره 3- سازمان حفاظت محیط زیست موظف است ضوابط و معیارهای زیست محیطی لازم را از طریق وزارتخانه های ذیربط به دارندگان جواز تاسیس اعلان نماید .
ماده 14 – فعالیت کارخانجات وکارگاههای جدیدی که ضوابط ومعیارهای موضوع ماده 12 را راعایت ننمایند و همچنین فعالیت و بهره برداری از کارخانجات وکارگاهها و نیروگاههای که بیش از حد مجاز موجبات آلودگی هوارا فراهم آورند ممنوع است .
*پرسش7- متن مصوبه ضوابط استقرار صنایع و كلیات آن چیست؟
متن مصوبه از طریق لینك زیر قابل دریافت است، برای مشاهده و دریافت فایل بر روی لینك زیر كلیك كنید:
*پرسش8- آیا ادارات شهرستان مجاز به اخذ "تعهد محضری" از متقاضیان اخذ مجوز احداث و بهره برداری و توسعه میباشند؟
خیر- تعهد محضری صرفا با اعلام كتبی اداره كل و پس از تایید كمیته فنی ( در حضور مدیر كل)، میتواند اخذ گردد.
* پرسش9- در بررسی و تطبیق ضوابط استقرار صنایع، ملاك تعیین فاصله تا مسكونی ، مرز طرح هادی و جامع است یا منازل مسكونی موجود؟
ملاك اندازه گیری فاصله یك واحد تا مسكونی ، نزدیكترین فاصله است.اگر فاصله واحد تا مرز طرح هادی یا محدوده قانونی طرح جامع كمتر باشد این فاصله ملاك عمل است و در صورتیكه فاصله تا منازل مسكونی موجود كمتر باشد، این فاصله ملاك قرار میگیرد.بعنوان مثال اگر بنیاد مسكن فاصله واحد تولیدی را تا مرز طرح هادی یك روستا 500 متر اعلام نموده باشد و فاصله اندازه گیری شده تا منازل مسكونی روستا در بازدید میدانی كارشناس 400 متر باشد، فاصله تا مسكونی، فاصله كمتر، یعنی 400 متر میباشد .مثال دیگر اینكه اگر فاصله تا مرز طرح هادی طبق اعلام بنیاد مسكن 500 متر و در بازدید كارشناسی 700 متر باشد ، فاصله تا مسكونی بر مبنای فاصله كمتر یعنی 500 متر میباشد.
*پرسش 10- در صورتیكه استعلامی مبنی بر برق رسانی ( و خط انتقال برق) یا گازرسانی یا رساندن هر خدمات زیر بنایی دولتی دیگر به یك واحد تولیدی صنعتی خدماتی به ادارات محیط زیست واصل شود، از سوی محیط زیست چگونه پاسخ داده میشود؟
در درجه اول باید بررسی شود كه آیاواحد مورد نظردارای مجوز احداث و یا بهره برداری از محیط زیست میباشد و یا ( با توجه به ماده 188 قانون برنامه پنجم) مكان واحد توسط جهاد یا صنایع بررسی شده و با ضوابط استقرار مطابقت دارد. در صورتیكه مجوز زیست محیطی برای واحد صادر شده باشد یا مكان آن با ضوابط استقرار منطبق باشد و اگر واحد فعال است، مشكل زیست محیطی( جرایم، اخطاریه و آلودگی و ...) نداشته باشد، موضوع به شكل زیرقابل بررسی و اظهار نظر خواهد بود.
اگر مسیر خط برق و یا لوله گاز و هر خدمات زیر بنایی دیگر درون مناطق تحت مدیریت نباشد، همین موضوع به عنوان پاسخ به ادارات استعلام كننده بعنوان پاسخ اعلام میشود( كه مثلا خط انتقال برق خارج از مناطق چهارگانه تحت مدیریت محیط زیست قرار دارد) و اگر درون مناطق تحت مدیریت باشد، موضوع وفق ضوابط محیط زیست طبیعی( و در صورت لزوم ضمن هماهنگی با اداره كل ) اعلام نظر میگردد.
در صورتیكه موارد فوق الذكر رعایت نشده باشد( مجوزی صادر نشده باشد یا مكان واحد با ضوابط استقرارمنطبق نباشد)، از آنجا كه اصل موضوع( یعنی مكان واحد ) مشكل دارد و به اداره استعلام كننده پاسخ داده میشود كه لازم است ابتدا مجوز واحد اخذ تا سپس بررسی و اظهار نظر میسر شود و تازمان عدم اخذ مجوز استقرار واحد ( از سوی محیط زیست یا جهاد كشاورزی و یا صنعت معدن تجارت- طبق ماده 188)، بررسی و اعلام نظر در خصوص برق رسانی یا گازرسانی به واحد میسر نمیباشد.
البته در خصوص گازرسانی به واحدها بدلیل آنكه سوخت پاك میباشد، نظر اداره كل ( چه واحد مجوز داشته باشد چه نداشته باشد) مثبت است و به شرط آنكه خط و مسیر گاز ، درون مناطق تحت مدیریت نباشد میتوان اینگونه پاسخ داد كه با گازرسانی به واحد موافقت دارد اما این موافقت به منزله تایید مكان استقرار واحد نمیباشد و لازم است مجوز استقرار واحد جداگانه بررسی و اعلام نظر شود.
*پرسش 11- آیا ادارات شهرستان میتوانند مجوز موقت بهره برداری برای واحدهای تولیدی صادر نمایند؟
ازاواسط اردیبهشت 93 به منظور تسهیل در روند امور متقاضیان واحدهای تولیدی در استان فارس، مجوزهای موقت بهره برداری میتواند با رعایت دقیق موارد زیر، توسط ادارات محیط زیست شهرستانها نیز صادر شود.
در صورتیكه محل اجرای طرح با ضابطه منطبق باشد( و یا واحد مجوز احداث در آن مكان از محیط زیست اخذ نموده باشد) و همچنین ساخت و ساز كامل و نصب دستگاهها و تجهیزات و اجرای كامل تعهدات زیست محیطی انجام شده باشد، ادارات شهرستان میتوانند (در چهارچوب تفویض اختیار صدور مجوزهای بهره برداری ) نسبت به صدور مجوز موقت سه ماهه اقدام نمایند. بدیهی است در پایان مهلت اعطا شده باید از واحد بازدید و در زمان فعالیت ، مسایل زیست محیطی كنترل شود و گزارش وضعیت واحد به اداره كل ارسال گردد. در صورتیكه آلودگی و مشكل زیست محیطی مشاهده نشود، مجوز موقت به دایم تبدیل خواهد شد.